Obchody 8 Maja

Obchody 8 Maja – Narodowego Dnia Zwycięstwa w województwie lubelskim

(obszarze działania Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego ZWiRWP)

Każdego roku w dniu 8 maja obchodzimy Narodowy Dzień Zwycięstwa. W tym dniu Polacy (oraz narody europejskie z wyjątkiem Rosjan i niektórych państw w jakiś sposób od nich uzależnionych, obchodzących Dzień Zwycięstwa w dniu 9 maja) obchodzą kolejne rocznice zakończenia w Europie zbrojnych działań II wojny światowej. Kataklizm ten (drugi w dziejach ludzkości) rozpoczęła agresja hitlerowskiej III Rzeszy niemieckiej oraz faszystowskiej Słowacji rządzonej przez niemieckiego sługusa ks. Josefa Tiso) na Polskę w dniu 1 września 1939 roku. Poczynając od 3 września 1939 roku rosła liczba państw – uczestników wojny. W sumie wzięło w niej udział 61 państw, które pod broń powołały łącznie 110 milionów ludzi. Działania wojenne prowadzono na obszarze trzech kontynentów (Europy, Azji i Afryki) wynoszącym w sumie 223 mln km2, w powietrzu oraz na morzach i oceanach. Konflikt ten trwał przeszło 6 lat i pociągnął za sobą 54.689.000 ofiar po obu stronach konfliktu, a nakłady finansowe wyniosły 1.117 mld dolarów. W maju 1945 roku przedstawiciele hitlerowskiej III Rzeszy niemieckiej podpisali zasadniczo dwa akty bez-warunkowej kapitulacji. Pierwszy z nich został podpisany w dniu 7 maja 1945 roku we francuskim Reims przez generała pułkownika Alfreda Jodla (szefa Sztabu Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu), admirała Hansa-Georga von Friedeburga (przedstawiciela Naczelnego Dowództwa Kriegsmarine czyli niemieckiej marynarki wojennej) oraz majora Wilhelma Oxeniusa (przedstawiciela Naczelnego Dowództwa Luftwaffe czyli lotnictwa).
W imieniu aliantów pod aktem kapitulacji (później nazwanym „wstępnym protokołem kapitulacji”) podpisał się ze strony aliantów gen. Walter Bedell Smith (USA) – szef sztabu sił zachodnich aliantów, generał artylerii Iwan Susłoparow reprezentujący ZSRR oraz (roli świadka) gen. François Sevez (Francja). Akt ten mówił o zaprzestaniu działań zbrojnych przez wszystkie siły lądowe, morskie i powietrzne będące pod dowództwem niemieckim w dniu 8 maja 1945 roku o godzinie 2301 czasu środkowoeuropejskiego.
Na bezwzględne żądanie Józefa Stalina, niezadowolonego, że w Reims Związek Radziecki – główne mocarstwo koalicji antyhitlerowskiej był reprezentowany przez stosunkowo niskiej rangi przedstawiciela w naczelnym dowództwie sił alianckich w randze tylko generała majora, ponowienia aktu kapitulacji, tym razem w obecności przedstawicieli naczelnych dowództw czterech głównych państw sojuszniczych, całość ceremonii została powtórzona w dniu 8 maja 1945 roku.
Celem podpisania ostatecznego aktu bezwarunkowej kapitulacji Niemiec angielski samolot wojskowy dostarczył na berlińskie lotnisko Tempelhof trzyosobową delegację niemiecką. Przygotowany dokument zawierał te same warunki bezwarunkowego poddania się wojsk niemieckich, jakie ustalono poprzedniego dnia w Reims. Cala ceremonia odbyła się w byłym kasynie oficerskim szkoły saperskiej w Karlshorst – dzielnicy Berlina. Poza feldmarszałkiem Wilhelmem Keitlem – głównodowodzącym Wehrmachtu jako przedstawi-ciele głównych rodzajów niemieckich sił zbrojnych kapitulację podpisali także admirał Hans-Georg von Friedeburg – dowódca Kriegsmarine i generał pułkownik Luftwaffe Hans-Jürgen Stumpff. Jako przedstawiciel naczelnego dowództwa radzieckich sił zbrojnych w roli sygnatariusza wystąpił marszałek Gieorgij Żukow, natomiast alianci zachodni powierzyli to zadanie brytyjskiemu generałowi lotnictwa Arthurowi Tedderowi. Ponadto dokument podpisali jako świadkowie gen. Carl Spaatz – naczelny dowódca amerykańskiego lotnictwa strategicznego i gen. Jean de Lattre de Tassigny – dowódca 1. armii francuskiej. Formalnie akt ten podpisano późnym wieczorem, gdy zgodnie z czasem moskiewskim był już 9 maja (godz. 2243 w Berlinie, godz. 043 w Moskwie). Z tego względu wynika różnica w świętowaniu Dnia Zwycięstwa: 8 maja na Zachodzie oraz 9 maja w ZSRR oraz państwach satelickich, a obecnie m.in. w Rosji i państwach będących w strefie wpływów rosyjskich.
Narodowy Dzień Zwycięstwa to ważne święto dla Polaków. W latach 1945 – 2014 obchodziliśmy je, na mocy dekretu z 8 maja 1945 r. zatwierdzonego przez Krajową Radę Narodową, jako Narodowe Święto Zwycięstwa i Wolności, w dniu 9 maja. Od 2015 rokuw naszym kraju Narodowy Dzień Zwycięstwa obchodzimy każdego roku w dniu 8 maja (odpowiednią ustawę podpisał prezydent Bronisław Komorowski). Jest to święto państwowe, chociaż nie jest to dzień wolny od pracy i szkoły.
Dla uczczenia Dnia Zwycięstwa w dniu 8 maja 2021 roku przy cmentarzu wojennym w Chełmie delegacje władz samorządowych, organizacji społecznych (w tym połączona delegacja Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego z Wiceprezesem Zarządu Głównego ZWiRWP Marianem Lipczukiem oraz Związku Żołnierzy Wojska Polskiego z Prezesem Zarządu Rejonowego ZŻWP w Chełmie Janem Grzechem) i służb mundurowych uczciły minutą ciszy pamięć Bohaterów II wojny światowej i złożyły wiązanki kwiatów. Podobne uroczystości odbyły się w różnych miejscowościach województwa lubelskiego stanowiącego obszar działania Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego ZWiRWP.



Polski żołnierz zawiesza polską flagę w Berlinie


Gazeta z 1945 roku informująca o zwycięstwie i końcu wojny w Europie


Wiec na Placu Teatralnym w Warszawie, na którym ogłoszono koniec działań wojennych
w Europie (9 maja 1945 r.)


Połączona delegacja ZWiRWP i ZŻWP (pierwszy w prawej st. sierż. pchor. Marian Lipczuk – Wiceprezes ZG ZWiRWP, w środku ppłk Jan Grzech – Prezes ZR ZŻWP w Chełmie)


Flagi, kwiaty i znicz przy wejściu na Cmentarz Wojenny w Chełmie, ul I Pułku Szwoleżerów



Tekst: st. sierż. /s/ dr Paweł Kiernikowski
Fotografie ze stron internetowych oraz Andrzej Symotiuk

Możliwość komentowania została wyłączona.