Lipcowe uroczystości (21-22 lipca 2023 r.) w województwie lubelskim (obszarze działania Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego ZWiRWP)
Dwa kolejne dni lipcowe (21 i 22 lipca) są terminem obchodów kolejnych rocznic wydarzeń jakie miały miejsce 79 lat temu: powstania Odrodzonego Wojska Polskiego oraz zakończenia walk partyzanckich w Lasach Parczewskich.
79 lat temu, w dniu 21 lipca 1944 roku Krajowa Rada Narodowa (spełniająca rolę parlamentu na wyzwalanych spod okupacji niemieckiej terenach Polski) wydała dwie ustawy: o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (Dz. U. z 1944 r., nr 1, poz. 1) oraz o przejęciu zwierzchnictwa nad Armią Polską w ZSRR i o scaleniu Armii Ludowej i Armii Polskiej w ZSRR, w jednolite Wojsko Polskie (Dz. U. z 1944 r., nr 1, poz. 2). Pierwsza ustawa dotyczyła władzy cywilnej, ale druga z nich dotykała kwestii wojskowej. Uchwała ta m. in. głosiła, że „Krajowa Rada Narodowa postanawia:
- Przyjąć zwierzchnią władzę nad Armią Polską w ZSRR.
- Zjednoczyć Armię Ludową z Armią Polską w ZSRR.
- Zjednoczone Armie noszą nazwę Wojska Polskiego…”
Ustawę podpisali Bolesław Bierut jako przewodniczący KRN, Edward Bolesław Osóbka-Morawski – przewodniczący PKWN i gen. broni Michał Rola Żymierski – kierownik Resortu Obrony Narodowej (w PKWN jako organie pełniącym jedynie rolę rządu szefowie resortu nosili nazwę nie ministrów ale kierowników). W ten sposób formalnie doszło do odrodzenia na ziemiach polskich Wojska Polskiego, które po klęsce wrześniowej 1939 roku istniało jedynie poza granicami Polski – u boku aliantów zachodnich oraz Armia Polska – powstała w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (znana powszechnie jako 1 Armia Wojska Polskiego). W skład Odrodzonego Wojska Polskiego, oprócz Armii Polskiej w ZSRR, weszły także oddziały Armii Ludowej (formacji partyzanckiej sil lewicowych) oraz niektóre oddziały Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. Po 21 lipca 1944 roku nastąpił rozwój Polskich Sił Zbrojnych walczących na Froncie Wschodnim – decydującym frontem II wojny światowej. Na obszarze tzw. Polski Lubelskiej powstała 2 Armia Wojska Polskiego oraz dokończono (na obszarze powiatu chełmskiego) formowania 1 Korpusu Pancernego (największej jednostki pancernej Wojska Polskiego w czasie II wojny światowej). W sumie, pod koniec działań wojennych w Europie w 1945 roku polskie Siły Zbrojne osiągnęły stan ok. 600 tys. żołnierzy (u boku aliantów zachodnich ok. 200 tys. żołnierzy i na Froncie Wschodnim ok. 400 tys. żołnierzy). Była to czwarta siła koalicji antyhitlerowskiej (po ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii).
Czcząc pamięć bohaterów polskich sprzed 79 laty grupa członków Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego, Związku Żołnierzy Wojska Polskiego oraz Stowarzyszenia „Pokolenia”, w dniu 21 lipca b. r. złożyła wiązanki kwiatów przy wejściu na Cmentarz Wojenny w Chełmie. Uroczystość rozpoczął kol. płk ZWiR mgr Marian Lipczuk – Honorowy Prezes ZWiRWP oraz przewodniczący chełmskiego Koła Stowarzyszenia „Pokolenia” w Chełmie, który powitał wszystkich zebranych, w tym przybyłego kol. Stanisława Grzelaka – przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego Stowarzyszenia „Pokolenia” w Lublinie. Rys historyczny wydarzeń z lipca 1944 roku przedstawił mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski – sekretarz Zarządu Wojewódzkiego ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie. Zebrani minutą ciszy uczcili pamięć wszystkich bez wyjątku polskich Bohaterów II wojny światowej (dla nas bowiem każda bez wyjątku krew przelana za Polskę jest bezcenna), a następnie złożyli kwiaty.
Z kolei w dniu 22 lipca b.r. delegacja ZWiRWP w składzie: płk ZWiR mgr Marian Lipczuk – Honorowy Prezes ZWiRWP, ppłk ZWiR mgr Jan Borowik – Prezes Zarządu Wojewódzkiego ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie oraz mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski – sekretarz ZW ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie wzięła udział w obchodach 79 rocznicy zbrodni niemieckiej dokonanej na mieszkańcach trzech miejscowości podlaskich (Makoszka, Plebania Wola i kolonia Borek) oraz 79 rocznicy walk partyzanckich w Lasach Parczewskich.
Na uroczystość złożyły się następujące punkty:
– złożenie kwiatów przy pomniku partyzanta Edwarda Drozda przy leśniczówce w Makoszce;
– Msza św. w intencji zamordowanych przez Niemców mieszkańców Makoszki, Plebaniej Woli i kol. Borek w kaplicy p.w. św. Magdaleny we wsi Plebania Wola;
– przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów przy Pomniku Pomordowanych Mieszkańców we wsi Plebania Wola;
– przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich;
– uhonorowanie Odznaką „Za Upamiętnienie Czynu Zbrojnego Żołnierzy Wojska Polskiego” (otrzymali Grażyna Lamczyk – Wójt Gminy Dębowa Kłoda i Janusz Hordejuk – Starosta Parczewski. Odznaczenia wręczali płk ZWiR mgr Marian Lipczuk i ppłk ZWiR mgr Jan Borowik);
– koncert pieśni wojskowych i partyzanckich w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Parczewa pod batutą Pana Jacka Domańskiego, zespołu „Jarzębina” z Sawina, zespołu „Chmiel” z Chmielowa oraz zespołu „Echo Dębowej” z Dębowej Kłody;
– poczęstunek w stanicy leśnej.
Organizatorami uroczystości byli tradycyjnie Starosta Parczewski i Wójt Gminy Dębowa Kłoda.
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/01-4.jpg)
Chełm, dn. 21 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk wita uczestników uroczystości
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/02-2.jpg)
Chełm,
dn. 21 lipca 2023 r. Mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski
przedstawia rys historyczny wydarzeń z 1944 roku
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/03-2.jpg)
Chełm, dnia 21 lipca 2023 r. Grupa uczestników uroczystości
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/04-2.jpg)
Chełm, dn. 21 lipca 2023 r. Delegacja LOW ZWiRWP składa wiązankę kwiatów (od lewej: płk ZWiR mgr Marian Lipczuk, ppłk ZWiR mgr Jan Borowik oraz mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski)
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/05-2.jpg)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Poczet sztandarowy ZWiRWP
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/06-2.jpg)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Przygotowanie do przemarszu pod pomnik mieszkańców podlaskich wsi zamordowanych przez Niemców w dniu 22 lipca 1944 roku
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/07-2.jpg)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/08-2.jpg)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP oraz
(w mundurach) delegacja Koła ZWiRWP w Sawinie
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/09-1.jpg)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Pomnik mieszkańców podlaskich wsi zamordowanych przez Niemców w dniu 22 lipca 1944 roku
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/10-1.jpg)
22 lipca 2023 r. Poczty sztandarowe przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich (pierwszy po prawej: Poczet sztandarowy ZWiRWP)
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/11.jpg)
Lasy Parczewskie, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP składa wiązankę kwiatów
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/12.jpg)
Lasy Parczewskie, 22 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk dekoruje Janusza Hordejuka – Starostę powiatu parczewskiego
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/13.jpg)
Lasy
Parczewskie, 22 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk
dekoruje Grażynę Lamczyk – Wójta Gminy Dębowa Kłoda
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/14.jpg)
Lasy Parczewskie, dn. 22 lipca 2023 r. Zespół śpiewaczy „Jarzębina” z Sawina
![](http://zwir.org.pl/wp-content/uploads/2023/07/15.jpg)
22 lipca 2023 r. Kwiaty i znicze przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich
Tekst: mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski
Fotografie: Jan Borowik i ze stron internetowych