Lipcowe uroczystości (21-22 lipca 2023 r.) w województwie lubelskim (obszarze działania Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego ZWiRWP)
Dwa kolejne dni lipcowe (21 i 22 lipca) są terminem obchodów kolejnych rocznic wydarzeń jakie miały miejsce 79 lat temu: powstania Odrodzonego Wojska Polskiego oraz zakończenia walk partyzanckich w Lasach Parczewskich.
79 lat temu, w dniu 21 lipca 1944 roku Krajowa Rada Narodowa (spełniająca rolę parlamentu na wyzwalanych spod okupacji niemieckiej terenach Polski) wydała dwie ustawy: o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (Dz. U. z 1944 r., nr 1, poz. 1) oraz o przejęciu zwierzchnictwa nad Armią Polską w ZSRR i o scaleniu Armii Ludowej i Armii Polskiej w ZSRR, w jednolite Wojsko Polskie (Dz. U. z 1944 r., nr 1, poz. 2). Pierwsza ustawa dotyczyła władzy cywilnej, ale druga z nich dotykała kwestii wojskowej. Uchwała ta m. in. głosiła, że „Krajowa Rada Narodowa postanawia:
- Przyjąć zwierzchnią władzę nad Armią Polską w ZSRR.
- Zjednoczyć Armię Ludową z Armią Polską w ZSRR.
- Zjednoczone Armie noszą nazwę Wojska Polskiego…”
Ustawę podpisali Bolesław Bierut jako przewodniczący KRN, Edward Bolesław Osóbka-Morawski – przewodniczący PKWN i gen. broni Michał Rola Żymierski – kierownik Resortu Obrony Narodowej (w PKWN jako organie pełniącym jedynie rolę rządu szefowie resortu nosili nazwę nie ministrów ale kierowników). W ten sposób formalnie doszło do odrodzenia na ziemiach polskich Wojska Polskiego, które po klęsce wrześniowej 1939 roku istniało jedynie poza granicami Polski – u boku aliantów zachodnich oraz Armia Polska – powstała w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich (znana powszechnie jako 1 Armia Wojska Polskiego). W skład Odrodzonego Wojska Polskiego, oprócz Armii Polskiej w ZSRR, weszły także oddziały Armii Ludowej (formacji partyzanckiej sil lewicowych) oraz niektóre oddziały Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. Po 21 lipca 1944 roku nastąpił rozwój Polskich Sił Zbrojnych walczących na Froncie Wschodnim – decydującym frontem II wojny światowej. Na obszarze tzw. Polski Lubelskiej powstała 2 Armia Wojska Polskiego oraz dokończono (na obszarze powiatu chełmskiego) formowania 1 Korpusu Pancernego (największej jednostki pancernej Wojska Polskiego w czasie II wojny światowej). W sumie, pod koniec działań wojennych w Europie w 1945 roku polskie Siły Zbrojne osiągnęły stan ok. 600 tys. żołnierzy (u boku aliantów zachodnich ok. 200 tys. żołnierzy i na Froncie Wschodnim ok. 400 tys. żołnierzy). Była to czwarta siła koalicji antyhitlerowskiej (po ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii).
Czcząc pamięć bohaterów polskich sprzed 79 laty grupa członków Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego, Związku Żołnierzy Wojska Polskiego oraz Stowarzyszenia „Pokolenia”, w dniu 21 lipca b. r. złożyła wiązanki kwiatów przy wejściu na Cmentarz Wojenny w Chełmie. Uroczystość rozpoczął kol. płk ZWiR mgr Marian Lipczuk – Honorowy Prezes ZWiRWP oraz przewodniczący chełmskiego Koła Stowarzyszenia „Pokolenia” w Chełmie, który powitał wszystkich zebranych, w tym przybyłego kol. Stanisława Grzelaka – przewodniczącego Zarządu Wojewódzkiego Stowarzyszenia „Pokolenia” w Lublinie. Rys historyczny wydarzeń z lipca 1944 roku przedstawił mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski – sekretarz Zarządu Wojewódzkiego ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie. Zebrani minutą ciszy uczcili pamięć wszystkich bez wyjątku polskich Bohaterów II wojny światowej (dla nas bowiem każda bez wyjątku krew przelana za Polskę jest bezcenna), a następnie złożyli kwiaty.
Z kolei w dniu 22 lipca b.r. delegacja ZWiRWP w składzie: płk ZWiR mgr Marian Lipczuk – Honorowy Prezes ZWiRWP, ppłk ZWiR mgr Jan Borowik – Prezes Zarządu Wojewódzkiego ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie oraz mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski – sekretarz ZW ZWiRWP w Lublinie z/s w Chełmie wzięła udział w obchodach 79 rocznicy zbrodni niemieckiej dokonanej na mieszkańcach trzech miejscowości podlaskich (Makoszka, Plebania Wola i kolonia Borek) oraz 79 rocznicy walk partyzanckich w Lasach Parczewskich.
Na uroczystość złożyły się następujące punkty:
– złożenie kwiatów przy pomniku partyzanta Edwarda Drozda przy leśniczówce w Makoszce;
– Msza św. w intencji zamordowanych przez Niemców mieszkańców Makoszki, Plebaniej Woli i kol. Borek w kaplicy p.w. św. Magdaleny we wsi Plebania Wola;
– przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów przy Pomniku Pomordowanych Mieszkańców we wsi Plebania Wola;
– przemówienia okolicznościowe oraz złożenie kwiatów przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich;
– uhonorowanie Odznaką „Za Upamiętnienie Czynu Zbrojnego Żołnierzy Wojska Polskiego” (otrzymali Grażyna Lamczyk – Wójt Gminy Dębowa Kłoda i Janusz Hordejuk – Starosta Parczewski. Odznaczenia wręczali płk ZWiR mgr Marian Lipczuk i ppłk ZWiR mgr Jan Borowik);
– koncert pieśni wojskowych i partyzanckich w wykonaniu Młodzieżowej Orkiestry Dętej z Parczewa pod batutą Pana Jacka Domańskiego, zespołu „Jarzębina” z Sawina, zespołu „Chmiel” z Chmielowa oraz zespołu „Echo Dębowej” z Dębowej Kłody;
– poczęstunek w stanicy leśnej.
Organizatorami uroczystości byli tradycyjnie Starosta Parczewski i Wójt Gminy Dębowa Kłoda.
Chełm, dn. 21 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk wita uczestników uroczystości
Chełm,
dn. 21 lipca 2023 r. Mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski
przedstawia rys historyczny wydarzeń z 1944 roku
Chełm, dnia 21 lipca 2023 r. Grupa uczestników uroczystości
Chełm, dn. 21 lipca 2023 r. Delegacja LOW ZWiRWP składa wiązankę kwiatów (od lewej: płk ZWiR mgr Marian Lipczuk, ppłk ZWiR mgr Jan Borowik oraz mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski)
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Poczet sztandarowy ZWiRWP
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Przygotowanie do przemarszu pod pomnik mieszkańców podlaskich wsi zamordowanych przez Niemców w dniu 22 lipca 1944 roku
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP oraz
(w mundurach) delegacja Koła ZWiRWP w Sawinie
Plebania Wola, dn. 22 lipca 2023 r. Pomnik mieszkańców podlaskich wsi zamordowanych przez Niemców w dniu 22 lipca 1944 roku
22 lipca 2023 r. Poczty sztandarowe przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich (pierwszy po prawej: Poczet sztandarowy ZWiRWP)
Lasy Parczewskie, dn. 22 lipca 2023 r. Delegacja ZWiRWP składa wiązankę kwiatów
Lasy Parczewskie, 22 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk dekoruje Janusza Hordejuka – Starostę powiatu parczewskiego
Lasy
Parczewskie, 22 lipca 2023 r. Płk ZWiR mgr Marian Lipczuk
dekoruje Grażynę Lamczyk – Wójta Gminy Dębowa Kłoda
Lasy Parczewskie, dn. 22 lipca 2023 r. Zespół śpiewaczy „Jarzębina” z Sawina
22 lipca 2023 r. Kwiaty i znicze przy Pomniku Partyzanckim w Lasach Parczewskich
Tekst: mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski
Fotografie: Jan Borowik i ze stron internetowych