Obchody wrześniowych rocznic

Obchody wrześniowych rocznic w Lubelskim Oddziale Wojewódzkim Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego

Wrzesień to miesiąc w którym Polacy obchodzą dwie, ważne w dziejach naszego narodu i państwa, rocznice: 1 września i 17 września. Pierwsza data to napaść hitlerowskiej III Rzeszy niemieckiej oraz faszystowskiej Słowacji na Polskę rozpoczynająca straszliwy okres II wojny światowej. Kataklizmu obejmującego obszar trzech kontynentów (Europy, Azji i Afryki), który pochłonął ponad 70 milionów ludzkich istnień (działania zbrojne i partyzanckie, polityka eksterminacyjna Niemiec i Japonii, warunki bytowe państw biorących udział w wojnie, itp.) i przyniósł ogromne straty materialne i moralne. Stawiając zbrojny opór Polska stała się państwem, które przerwało pasmo pokojowych podbojów Hitlera, a jednocześnie nigdy nie skapitulowało (władze polskie nie podpisały aktu kapitulacji, ale nieprzerwanie kierowały walką Polaków z okupantem niemieckim. Westerplatte, bitwa pod Mokrą, Wizna, bitwa nad Bzurą (największy bój Września’39), obrona Warszawy i Modlina, bitwa pod Jaworowem, obrona Lwowa, dwie bitwy pod Tomaszowem Lubelskim oraz bitwa pod Kockiem (ostatni bój regularnych jednostek polskich) to tylko niektóre przykłady niesłychanego męstwa, odwagi i poświęcenia polskiego żołnierza we wrześniu 1939 roku.

Z kolei 17 września to data, gdy do dwóch pierwszych wspomnianych agresorów dołączył trzeci – stalinowski Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich. Opór stawialy im oddziały Korpusu Ochrony Pogranicza (KOP), część oddziałów Wojska Polskiego znajdujące się lub tworzone na wschodnich obszarach II Rzeczypospolitej a także ochotników cywilnych, którzy sporadycznie zasilali szeregi obrońców. Starcia nad Słuczą i nad Styrem, obrona Brześcia i Grodna, bitwa pod Szackiem, bitwa w rejonie Jabłonia i Milanowa stoczona przez jednostki Samodzielnej Grupy Operacyjnej „Polesie” dowodzonej przez gen. Franciszka Kleeberga (ostatniego większego zgrupowania Wojska Polskiego we wrześniu 1939 roku) oraz bitwa pod miejscowością Wytyczno na Ziemi Chełmskiej (stoczonej przez zgrupowanie KOP gen. Wilhelma Orlika-Rückemanna, które jako jedyne toczyło walki tylko z Armią Czerwoną i na Ziemi Chełmskiej zakończyło swój szlak bojowy w dniu 1 października 1939 roku) – tylko niektóre miejsca walk z nowym agresorem.

Walki wrześniowe zakończyły się ostatecznie klęską i upadkiem państwa polskiego, ale nie przerwały polskiej państwowości (kontynuował ją polski rząd na uchodżstwie) oraz polskiego oporu wobec okupantów. Polacy prowadzili walkę zarówno w okupowanym kraju jak też poza granicami Polski. Pod koniec wojny (w 1945 roku) wystawili czwartą siłę koacji antyhitlerowskiej (po Związku Radzieckim, USA i Wielkiej Brytanii) licząca w sumie ok. 600 tysięcy żołnierzy (na Zachodzie – ok. 200 tysięcy oraz na Wschodzie – ok. 400 tysięcy żołnierzy).

O Bohaterach Wrześniwych sprzed 85 lat nie zapomnieli członkowie organizacji pozarządowych i kombatanckich (Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego, Związku Żołnierzy Wojska Polskiego, Chełmskiego Oddziału Towarzystwa Wiedzy Obronnej oraz Stowarzyszenia ,,Pokolenia”). Wzięli udział w obchodach wspomnianych rocznic wrześniowych. Przeddzień 1 września (konkretnie w dniu 31 sierpnia b.r.) wspólna delegacja w/w. organizacji w składzie: płk ZWiR dr Paweł Kiernikowski, ppłk SG Jan Grzech, ppłk inż. Józef Piłat, Krzysztof Staniszewski i mjr Zdzisław Moskaluk, minutą ciszy uczciła pamięć wszystkich poległych we wrześniu 1939 roku i złożyła wiązankę kwiatów oraz zapaliła okolicznościowy znicz pamięci przy wejściu na Cmentarz Wojenny z lat 1915-1945 w Chełmie przy ul. 1 Pułku Szwoleżerów. W dniu 1 września b. r. podobnie uczynili to członkowie naszych organizacji w wielu miejscowościach województwa lubelskiego m. in. w Lublinie, we Włodawie, w Sawinie, w Zamościu i w Terespolu.

Podobnie było w dniu 17 września b. r. Wspólna delegacja wspomnianych organizacji w składzie: płk ZWiR dr Paweł Kiernikowski, ppłk SG Jan Grzech i ppłk inż. Józef Piłat wzięła udział w miejskich obchodach i złożyła pod Pomnikiem Sybiraków w Chełmie przy ul. Pocztowej wiązankę kwiatów. Również w innych miejscowościach województwa lubelskiego nasi członkowie uczcili pamięć Bohaterów Września’39.

Tekst: płk ZWiR dr Paweł Kiernikowski

Fotografie i ilustracje ze stron internetowych