Zarys dziejów ZWiRWP (ZŻLWP)
Geneza Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego im. gen. Franciszka Gągora sięga początków lat dziewięćdziesiątych XX wieku, kiedy to miała miejsce nagonka polskiej prawicy na kombatantów z I i II Armii Wojska Polskiego i I Drezdeńskiego Korpusu Pancernego Wojska Polskiego – regularnych jednostek Wojska Polskiego walczących na froncie wschodnim, weteranów oddziałów partyzanckich Gwardii Ludowej i Armii Ludowej oraz byłych żołnierzy odbywających zasadniczą służbę w Ludowym Wojsku Polskim. Wtedy to w 1993 roku powstał Związek Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego jako ogólnopolskie stowarzyszenie społeczne, zrzeszające, na zasadzie dobrowolności, żołnierzy rezerwy i żołnierzy w stanie spoczynku (niezależnie od posiadanego stopnia wojskowego) oraz wiarusów wspomnianych wyżej formacji. Jego bezpośrednim inicjatorem był starszy sierżant Stanisław Świtek, który, zdeterminowany napotykanymi w urzędach (i nie tylko) obelgami w stosunku do żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, napisał list do „Trybuny”, W piśmie tym st. sierż. S. Świtek zwrócił się do wszystkich współtowarzyszy broni o powołanie Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, jako formy obrony godności i honoru żołnierskiego przed haniebnymi atakami prawicy. Z kolei redakcja tej gazety zwróciła się do generała dywizji Edwina Rozłubirskiego o wyrażenie, na ten temat, swej opinii. Generał poparł w pełni tę inicjatywę i, jako prezes Związku Polskich Spadochroniarzy, wyraził gotowość udzielenia pomocy Związkowi Żołnierzy LWP, „który może i powinien stać się gwarantem obrony czci i godności żołnierskiej, godności i czci nas wszystkich”.
Powołana wówczas grupa inicjatorska i założycielska Związku opracowała Statut i przygotowała wniosek o rejestrację Związku w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie. 22 IX 1993 r. Sąd ten, VII Wydział Cywilny i Rejestrowy postanowił wpisać, do rejestru stowarzyszeń w dziale A, stowarzyszenie pod nazwą „Związek Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego” z siedzibą w Warszawie i terenem działania na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. 26 października 1993 r. odbył się I Krajowy Zjazd Członków Związku, który wybrał władze statutowe (pierwszym prezesem Zarządu Głównego ZŻ LWP został płk mgr Jan Barański), nakreślił program działania organizacji oraz wystosował Apel do wszystkich żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego o tworzenie ogniw terenowych.
Ponieważ 4 grudnia 1993 r. zmarł organizator Związku – płk mgr Jan Barański, Zarząd Główny ZŻ LWP wybrał, na swoim posiedzeniu, odbytym w dniu 17 grudnia 1993 r. na stanowisko prezesa płk dypl. Romana Orłowskiego (pełnił tę funkcję do dnia 23 października 2009 roku). Na tym grudniowym posiedzeniu podjęto także uchwałę o wykonaniu sztandaru związkowego. Ustalono barwy (amarantową i srebrną), symbole (dwa orły: piastowski I Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki i Ludowego Wojska Polskiego bez korony oraz Krzyż Grunwaldu) a także napisy na sztandarze (Honor i Ojczyzna). W dniu 15 lipca 1994 roku, w 584 rocznicę bitwy pod Grunwaldem oraz w 51 rocznicę wręczenia Sztandaru w Sielcach nad Oką 1 Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki), podczas I ogólnopolskiego spotkania członków naszej organizacji w miejscowości Wesoła k/Warszawy (w koszarach 1 Brygady Pancernej 1 Warszawskiej Dywizji Zmechanizowanej im. Tadeusza Kościuszki), z okazji 50 rocznicy utworzenia Ludowego Wojska Polskiego, przyznano Związkowi Żołnierzy LWP Sztandar. Ufundował go ówczesny Minister Obrony Narodowej admirał Piotr Kołodziejczyk, w imieniu którego aktu wręczenia dokonał generał dywizji Czesław Laszczkowski.
Do głównych celów Związku Żołnierzy LWP należało:
1. Integracja środowiska żołnierskiego oraz pogłębianie koleżeństwa i szacunku szczególnie dla kombatantów walki z faszyzmem w okresie II wojny światowej;
2. Kultywowanie chlubnych, patriotycznych i demokratycznych tradycji LWP, ze szczególnym uwzględnieniem jego udziału w wyzwoleniu Polski spod okupacji hitlerowskiej, w umacnianiu siły obronnej państwa polskiego, w odbudowie Kraju ze zniszczeń wojennych oraz rozbudowie potencjału gospodarczego, naukowego i kulturalnego;
3. Przeciwdziałanie zakłamywaniu historii LWP i domaganie się – za pomocą środków przewidzianych przez prawo – rzetelnego, zgodnego z prawdą historyczną i faktami przedstawiania działalności LWP w środkach masowego przekazu, publikacjach i podręcznikach szkolnych;
4. Wspomaganie i współdziałanie w publikowaniu opracowań naukowych oraz wspomnień poszerzających obiektywną i zgodną z prawdą historyczną wiedzę o dokonaniach LWP;
5. Działanie na rzecz godnego honorowania pamięci wszystkich poległych w walkach o wyzwolenie Polski spod okupacji hitlerowskiej, niezależnie od ich narodowości, pochodzenia oraz przynależności do formacji wojskowych i partyzanckich;
6. Aktywizowanie opinii społecznej do legalnego przeciwdziałania aktom wandalizmu dokonywanym wobec grobów poległych żołnierzy, pomników i tablic pamiątkowych, przeciwdziałania zmianom patronów szkół i jednostek wojskowych, instytutów i zakładów pracy oraz nazw ulic;
7. Popularyzowanie wśród społeczeństwa wiedzy na temat aktualnych problemów obronności Rzeczpospolitej Polskiej oraz kształtowanie pozytywnego stosunku młodzieży do służby wojskowej i zadań obronnych państwa;
8. Troska o właściwe, zgodne z przepisami oraz konwencjami międzynarodowymi – dotyczącymi praw człowieka i obywatela – rozwiązywanie problemów socjalno – bytowych, organizowanie pomocy i różnorodnych form samopomocy materialnej, zwłaszcza dla członków w podeszłym wieku, schorowanych oraz dla wdów i sierot po zmarłych członkach Związku.
Na VIII Krajowym Zjeździe Delegatów (23 października 2009 roku) nowym prezesem został wybrany płk (s) mgr Ludwik Rokicki, a sekretarzem generalnym płk (s) dr Wiesław Korga.
14 lipca 2010 roku delegaci na IX Nadzwyczajny Krajowy Zjazd Delegatów Związku Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego podjęli uchwałę o zmianie nazwy naszej organizacji na Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego. I ta nazwa obowiązuje do dziś, z tym, że w dniu 7 września 2012 roku, podczas Uroczystego Forum w Centrum Konferencyjnym Ministerstwa Obrony Narodowej Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego przyjął Imię Generała Franciszka Gągora, który zginął w katastrofie lotniczej w Smoleńsku w pamiętnym dniu 10 kwietnia 2010 roku. Akt nadania imienia podpisali małżonka generała Pani Lucyna Gągor i Pan generał Mieczysław Cieniuch – Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Sztandar Związku udekorowany został biało czerwoną szarfą z napisem Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego imienia Generała Franciszka Gągora. Dekoracji Sztandaru Związku dokonali uczestniczący w uro-czystości Pani Lucyna Gągor, Pani Beata Oczkowicz – podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, Pan gen dyw. Anatol Jerzy Wojtan – Zastępca Szefa Sztabu Generalnego Wojska Polskiego. Ceremonii tej towarzyszył płk (s) mgr Ludwik Rokicki – Prezes Związku.
W dniu 17 października 2013 roku na XI Krajowym Zjeździe Delegatów ZWiRWP im. Generała Franciszka Gągora na funkcję prezesa Związku wybrany został kol. płk (s) dr Wiesław Korga. Funkcję sekretarza generalnego powierzono kol st. sierż. pchor. (s) mgr Marianowi Lipczukowi. Płk (s) mgr Ludwik Rokicki otrzymał godność Honorowego Prezesa Związku.
Na kolejnym XII Krajowym Zjeździe Delegatów ZWiRWP im. Generała Franciszka Gągora (kwiecień 2017 r.) kol. płk (s) dr W. Korga ponownie został prezesem ZG ZWiRWP (nie dotrwał do końca kadencji ponieważ odszedł na wieczną wartę w dniu 4 lutego 2022 r.), natomiast kol. st. sierż. pchor. (s) mgr M. Lipczuk wybrany został na funkcję pierwszego wiceprezesa tej najwyższej instancji związkowej.
W dniu 7 kwietnia 2022 roku XIII Krajowy Zjazd Delegatów ZWiRWP (odbył się w Warszawie, Aleje Ujazdowskie 6A) wybrał na funkcję prezesa Związku kol. ppłka ZWiR Krzysztofa Robaka z Łodzi, sekretarza generalnego – kol. płka Tadeusza Mylera z Kościana, a kol. st. chor. sztab. ZWiR Ryszarda Kosteckiego z Chełma na funkcję przewodniczącego Głównej Komisji Rewizyjnej. Przez aklamację kol. płk ZWiR mgr Marian Lipczuk otrzymał godność Honorowego Prezesa Związku.
W dniu 30 sierpnia 2022 roku odszedł na wieczną wartę kol. płk Tadeusz Myler, dlatego też zaszła konieczność wyboru nowego sekretarza generalnego Związku. W dniu 8 grudnia 2022 r. Zarząd Główny ZWiRWP powierzył tę funkcję kol. płk. ZWiR Tadeuszowi Otulakowi.
Związek Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego im. Generała Franciszka Gągora kontynuuje tradycje, program i założenia ZŻ LWP. Zmieniła się tylko nazwa. Związek nadal broni dobrego imienia LWP oraz walczy różnymi sposobami z wszelkimi przejawami fałszowania historii i tradycji oręża polskiego zarówno w czasie pokoju jak też w okresie polskich walk narodowo-wyzwoleńczych.
Do Związku mogą wstępować wszyscy, którzy służyli w wojsku (zawodowo i z poboru), byli przeszkoleni na studiach w Studium Wojskowym, jak również ci, którzy popierają idee Związku.