8 grudnia 2017 r. na cmentarzu przy ul. Przemysłowej w Wałbrzychu z pełną wojskową asystą honorową, zorganizowaną przez Komendę Garnizonu WP we Wrocławiu pożegnaliśmy sybiraka, kombatanta wojennego na szlaku od Lenino do Berlina, artylerzystę mjr ZS Juliana LECHA. Po odprawieniu mszy pogrzebowej i egzekwii kompania honorowa oddała trzykrotną salwą, a Orkiestra Reprezentacyjna Wojsk Lądowych odegrała hymn państwowy i pieśni żałobne. Pochyliły się sztandary: Koła Miejskiego ZWiRWP w Dzierżoniowie, Koła Związku Sybiraków i Gimnazjum nr 1 im. Sybiraków w Świebodzicach. W imieniu Związku Sybiraków zmarłego pożegnała Jadwiga PIKULSKA – wiceprezes Koła w Świebodzicach, a w imieniu Związku Weteranów i Rezerwistów WP płk Krzysztof MAJER – wiceprezes Zarządu Głównego, prezes Zarządu Dolnośląskiego, mówiąc:
Szanowni Państwo!
Żegnamy dziś bohaterskiego żołnierza frontowego, wybitnego oficera i działacza społecznego.
Pan mjr Julian LECH urodził się 24 kwietnia 1924 r. w Chlewczanach, a zmarł 3 grudnia br. Wraz z rodziną 10.02.1940 r. został deportowany na Syberię. 4 maja 1943 r. ochotniczo wstąpił do 1 Dywizji Piechoty im. gen. Tadeusza Kościuszki. Otrzymał przydział do 2 pułku piechoty. Ukończył Szkołę Podoficerską Artylerii w specjalności obsługa działa ppanc. 45 mm. Swój chrzest bojowy przeszedł w słynnej bitwie pod Lenino 12-13 października 1943 r. Podczas bitwy dowodził działonem baterii działek ppanc. 45 mm. Brał udział w walkach o Przyczółek Warecko – Magnuszewski, w czasie walk o Pragę został ciężko ranny. Wbrew lekarzom 14.09.1944 r. uciekł ze szpitala w Mińsku Mazowieckim i dołączył do swojej baterii. 17.01.1945 r. wyzwolił Warszawę, dalej uczestniczył w walkach o Bydgoszcz, Wał Pomorski, Cedynię, Siekierki. Forsuje Odrę i Starą Odrę. Przez Oranienburg dociera do Berlina, uczestniczy w zdobywaniu Politechniki. Po zakończeniu działań wojennych pozostaje w wojsku. W 1951 r. kończy kurs oficerski, służy w jednostce wojskowej w Wałbrzychu, ale 10.07.1957 r. zostaje zwolniony z wojska ze względu na stan zdrowia. W latach 1957 – 1979 pracuje w Kopalni Węgla Kamiennego „Wałbrzych” jako inspektor bhp, a w latach 1981 – 1990 w Urzędzie Miejskim. Pracę zawodową łączył z bardzo aktywną działalnością społeczną w organizacjach kombatanckich, Lidze Obrony Kraju i Klubie Oficerów Rezerwy. Współorganizator bardzo wielu imprez patriotyczno – obronnych. Współzałożyciel ZBŻZ w Wałbrzychu i jego aktywny działacz. Wojskowy Instytut Historyczny w 1972 r. przyjął jego pracę „Wspomnienia z walk 1 Dywizji Piechoty” do publikacji. W 1999 r. inicjuje tworzenie w Wałbrzychu koła Związku Żołnierzy LWP, którego zostaje pierwszym prezesem. Po przekształceniu koła w Oddział Powiatowy im. 2 Berlińskiego Pułku Piechoty dotychczas kierował z wielkim zaangażowaniem jego pracą. Bardzo przyczynił się do rozbudowy struktur Oddziału Związku na terenie powiatu. Od 2001 r. członek Zarządu Dolnośląskiego ZWiRWP. Inicjator i organizator bardzo wielu związkowych przedsięwzięć programowo – organizacyjnych. Popularyzator historii i tradycji WP, systematycznie z delegacją wałbrzyską uczestniczył w uroczystościach w Wałbrzychu i Uniejowicach. Bardzo aktywny od 2000 r. członek Klubu Kawalerów Orderu Krzyża Wojennego Virtuti Militari we Wrocławiu. Organizator szerokiego współdziałania oddziału ZWiRWP z organizacjami kombatanckimi i wspólnego czczenia rocznic wojskowych oraz świąt państwowych w miejscach pamięci narodowej.
Ze szczególnym upodobaniem popularyzował tradycje i historię WP wśród młodego pokolenia. Aktywny popularyzator tradycji historii WP wśród młodzieży w ramach „żywych” lekcji historii, zwłaszcza w Gimnazjum im. Sybiraków w Świebodzicach, gdy opowiadał o swoim pobycie na „nieludzkiej” ziemi. Mimo kłopotów zdrowotnych chciał być blisko ludzi, ostatni raz widzieliśmy się 12 października br. gdzie na Cmentarzu Żołnierzy Polskich świętowaliśmy z wojskową asystą honorową rocznicę Bitwy pod Lenino. Z sentymentem wspominał też nasz wspólny wyjazd pod Lenino w 2010 roku. Przyczynił się znacząco w swoim środowisku do popularyzacji i wzrostu społecznego znaczenia problematyki obronnej państwa, jak również krzewienia patriotycznych postaw wśród młodzieży. Uznany społecznik, cieszył się ogromnym zaufaniem i autorytetem w wałbrzyskim środowisku żołnierskim. Odznaczony m.in. Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Zesłańców Sybiru, Orderem Sztandaru Pracy II klasy, Krzyżem Walecznych, Krzyżem Bitwy pod Lenino, złotymi medalami Za Zasługi dla Obronności Kraju, Opiekun Miejsc Pamięci Narodowej i Zasłużony dla Dolnego Śląska, Złotym Krzyżem Zasłużony dla ZWiRWP oraz licznymi medalami polskimi i rosyjskimi.
Drogi Kolego Julianie !!! Byłeś i jesteś dla nas wzorem i przykładem oficera, który ukochał w sposób szczególny swój kraj, rodzinę i przyjaciół. Byłeś ideowym człowiekiem lewicy, który nie miał wrogów, a samych przyjaciół. Dzisiaj, w tak smutnym dla nas dniu, nawet niebo płacze za Tobą, łącząc się z naszym bólem i rozpaczą.
Córkom, rodzinie i bliskim majora Juliana LECHA w imieniu zgromadzonych tu członów naszego Związku składam szczere kondolencje.
ŻEGNAMY W SMUTKU MAJORA JULIANA LECHA
CZEŚĆ TWOJEJ PAMIĘCI.
płk w st. spocz. mgr Krzysztof MAJER
Foto: Marek Zatorski, Krzysztof Majer