83 rocznica dokonania przez stalinowskie NKWD zbrodni katyńskiej
W dniu 13 kwietnia br. minęła 80 rocznica ujawnienia przez Niemców zbrodni katyńskiej, dokonanej na mocy decyzji członków Biura Politycznego Komitetu Centralnego Wszechzwiązkowej Komunistycznej Partii (bolszewików) czyli Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego o rozstrzelaniu polskich jeńców przebywających w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz polskich więźniów przetrzymywanych przez NKWD na obszarze przedwojennych wschodnich województw Rzeczypospolitej, podjętej w dniu 5 marca 1940 roku. Decyzja ta, bez wzywania aresztowanych oraz jeńców na rozprawy sądowe, bez przedstawiania im zarzutów oraz decyzji o zakończeniu śledztwa ani aktu oskarżenia, stanowi przykład, nie spotykanego wcześniej w świecie, barbarzyńskiego łamania podstawowych praw człowieka oraz konwencji międzynarodowych. Realizując ten straszliwy rozkaz funkcjonariusze NKWD przeprowadzili akcję zamordowania przedstawicieli polskiego społeczeństwa w różnych miejscach zbrodni. Już 3 kwietnia 1940 roku rozpoczęła się likwidacja obozu w Kozielsku. Wszystkich zgromadzonych w nim jeńców zamordowano w lesie katyńskim. Przez kolejne sześć tygodni kolejni polscy oficerowie byli wywożeni z obozów i rozstrzeliwani: żołnierze ze Starobielska – w Charkowie, a policjanci z Ostaszkowa – w Kalininie. Kolejnych mordów NKWD dokonało we Lwowie, w Chersoniu, Charkowie, Kijowie i Mińsku. Znaczną liczbę polskich więźniów zatopiono w odmętach Morza Białego. Zabijani byli przedstawiciele polskiej inteligencji: żołnierze, urzędnicy, literaci, matematycy, księża, policjanci, pogranicznicy, lekarze, adwokaci, inżynierowie, poeci i naukowcy. Szacunkowo przyjmuje się, że w wyniku zbrodni stalinowskiego NKWD straciło życie co najmniej 100 tys. obywateli polskich, z tego 21 857 polskich oficerów.
Dla uczczenia ich pamięci Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, swoją uchwałą z dnia z 14 listopada 2007 roku, ustanowił przez aklamację dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej (M. P. z 2007 r., nr 87, poz. 944). Dlatego też w tym dniu, w całej Polsce odbywają się uroczystości rocznicowe. Taką uroczystość zorganizowano również w Chełmie. Wzięli w niej udział przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, instytucji i urzędów, wojska, policji, straży pożarnej oraz liczna grupa mieszkańców Chelma. Uczestniczyły w uroczystości także poczty sztandarowe szkół i innych instytucji oraz delegacje organizacji pozarządowych i kombatanckich (wśród nich wspólna delegacja Zarządu Wojewódzkiego Związku Weteranów i Rezerwistów Wojska Polskiego z Lublinie z/s w Chełmie i Zarządu Rejonowego Związku Żołnierzy w Chełmie w składzie: mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski – sekretarz ZW ZWiRWP, ppłk Jan Grzech – prezes ZR ZŻWP oraz Krzysztof Staniszewski – członek ZR ZŻWP). Po Mszy św. w intencji pomordowanych oficerów, odprawionej w Bazylice p.w. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, minutą ciszy uczczono pamięć pomordowanych Polaków, a poszczególne delegacje złożyły wiązanki kwiatów przy dzwonnicy spełniającej rolę Mauzoleum Mieszkańców Chełma i Ziemi Chełmskiej zamordowanych w czasie II wojny światowej.
Podobne uroczystości miały miejsce także w Lublinie i wielu miejscowościach województwa lubelskiego – obszarze działania LOW ZWiRWP.
Kartka pocztowa wysłana do rodziny przez jednego z oficerów z obozu w Kozielsku
Decyzja członków Biura Politycznego KC WKP9b) o rozstrzelaniu jeńców
Jeden z dołów katyńskich odkrytych przez Niemców w kwietniu 1943 r.
Cmentarz Jeńców Wojennych w Katyniu
Żołnierska Warta Honorowa, wieńce i kwiaty przy Mauzoleum Mieszkańców Chełma i Ziemi Chełmskiej zamordowanych w czasie II wojny światowej.
Wspólna delegacja ZW ZWiRWP oraz ZŻWP
Pomnik Katyński w Lublinie
13 kwietnia 2023 r. Parczew. Sadzenie Dębu Pamięci por. Bazylego Uruskiego zamordowanego w Katyniu (drugi od prawej: kpt. (s) Władysław Tryniecki – prezes ZP ZWiRWP w Parczewie
Pamiątkowy Medal wydany z racji XXV-lecia Zamojskiej Rodziny Katyńskiej
Tekst: mjr ZWiR dr Paweł Kiernikowski
Zdjęcia ze stron internetowych