Książka o największej jednostce pancernej Wojska Polskiego w okresie II wojny światowej
1 Drezdeński Korpus Pancerny Wojska Polskiego to największa jednostka pancerna Wojska Polskiego z okresu II wojny światowej. Zaczęto ją organizować, na mocy rozkazu gen. Zygmunta Berlinga – dowódcy Armii Polskiej w ZSRR (od dnia 21 lipca 1944 roku I Armii Wojska Polskiego) z dnia 5 lipca 1944 roku w okolicach Berdyczowa na terenie byłej Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej wchodzącej w skład byłego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Radzieckie wojenkomaty kierowały do niej poborowych pochodzących spośród mieszkańców Ukrainy pochodzenia polskiego. Zgłaszali się do niej także Polacy, których zawierucha wojenna rzuciła na teren ZSRR. Kiedy jednostkę przerzucono, w dniach 29-25 sierpnia 1944 roku, w rejon Chełma, kadrę żołnierską uzupełnili mieszkańcy Ziemi Chełmskiej. Po ukończeniu szkolenia w lutym 1945 roku jednostka wyruszyła na front. Początkowo miała walczyć na kierunku berlińskim i forsować Odrę, ostatecznie jednak znalazła się nad Nysą Łużycką i walczyła na kierunku budziszyńsko-drezdeńskim, a następnie wzięła udział w operacji praskiej i zakończyła swój szlak bojowy w Melniku koło Pragi Czeskiej. Po powrocie do kraju, przez kilka miesięcy korpus strzegł południowo-zachodniego odcinka granicy państwa polskiego na Dolnym Śląsku. Jesienią 1945 roku (konkretnie 10 października) jednostka została rozwiązana a jej poszczególne pododdziały przydzielone do poszczególnych Okręgów Wojskowych.
Historia jednostki została opisana w kilku opracowaniach pióra jej byłych żołnierzy (np. gen. brygady Edward Łańcucki, por. Michał Wasilewski, Jerzy Barczyński, Waldemar Gajewski) oraz historyków (np. Zbysław Szymczak). Niektóre fragmenty związane z formowaniem korpusu, jego szlakiem bojowym czy utrwalaniem pamięci o nim i jego tradycji znalazły odbicie w licznych artykułach prasowych. W roku bieżącym ukazało się drukiem opracowanie por /s/ Eugeniusza Głąba. Jest to kolejna książka poświęcona 1 Drezdeńskiemu Korpusowi Pancernemu Wojska Polskiego. Jej autor jest bratem byłego, już nieżyjącego, żołnierza jednostki ppor. Bolesława Głąba, stąd jego zainteresowanie opisaną przez siebie tematyką. Opracowane jego pióra oparte zostało na źródłach archiwalnych, wspomnieniach byłych pancerniaków, publikacjach tematycznych oraz źródłach internetowych. Walorem jest opis różnorodnych form upamiętnienia tradycji korpusu, ze szczególnym uwzględnieniem terenu Ziemi Chełmskiej. Ponad 100 fotografii stanowi bogatą ikonografię ilustrującą zarówno sam korpus jak i jego żołnierzy. Uzupełnieniem treści zawartych w poszczególnych rozdziałach są aneksy. Publikacja podkreśla duży wkład mieszkańców Ziemi Chełmskiej w upamiętnienie historii i tradycji jednostki. Jak wspomina autor, napisał ją i wydał w celu uczczenia dwóch ważnych rocznic w dziejach narodu polskiego, jakimi są: 100 rocznica niepodległości Polski (która przypadła w listopadzie ubiegłego roku) oraz 80 rocznica napaści Niemiec hitlerowskich na Polskę w dniu 1 września bieżącego roku. Dlatego też widnieje podwójna data opublikowanego wydawnictwa: 2018-2019. E. Głąb pragnie także, aby wiedza dotycząca korpusu, zawarta w formie książkowej służyła młodemu pokoleniu Polaków oraz istniejącemu jeszcze (chociaż ciągle malejącemu) środowisku byłych żołnierzy 1 Drezdeńskiego Korpusu Pancernego Wojska Polskiego. Autor pragnie także, aby Polacy, czerpiąc wzór z tego środowiska oraz historii, tak jak przed laty pancerniacy korpusu (którzy walczyli a po wojnie wykonywali swoje cywilne obowiązki zawodowe), wspólnie i rzetelnie pracowali dla dobra całego narodu i państwa.
Uważam, że warto sięgnąć po tą książkę chociażby ze względu na fakt, iż opisuje ona prawdziwe dzieje i tradycje jednostki Wojska Polskiego walczącej na froncie wschodnim – decydującym froncie II wojny światowej. Korpus, podobnie jak wszystkie siły zbrojne powstałe w byłym Związku Radzieckim czy na wyzwalanych spod okupacji niemieckiej terenach polskich, jest deprecjonowany przez wszelkiego rodzaju ludzi, którzy ulegają nachalnej propagandzie prowadzonej przez prawicowych polityków nie znających nie-jednokrotnie dziejów naszego narodu (np. utożsamiają oni 1 Drezdeński Korpus Pancerny Wojska Polskiego z lat 1944-1945 z 1 Korpusem Pancernym z lat 1949-1951 i 1955-1957, co jest totalną bzdurą świadczącą o ich ignorancji. Były to przecież zupełnie inne jednostki). Dlatego książka por. /s/ E. Głąba stanowi ważną pozycję w naświetlaniu prawdziwej i nie zafałszowanej historii, zgodnej z rzeczywistymi faktami dziejowymi.
st. sierż. /s/ dr Paweł Kiernikowski